Oxidative stress: Clinical diagnostic significance

Abstract

Elevated free radical production and/or insufficient antioxidative defense results in cellular oxidant stress responses. Sustained and/or intense oxidative insults can overcome cell defenses resulting in accumulated damage to macromolecules, leading to loss of cell function, membrane damage, and ultimately to cell death. Oxidative stress (OS) can result from conditions including excessive physical stress, exposure to environmental pollution and xenobiotics, and smoking. Oxidative stress, as a pathophysiological mechanism, has been linked to numerous pathologies, poisonings, and the ageing process. Reactive oxygen species and reactive nitrogen species, endogenously or exogenously produced, can readily attack all classes of macromolecules (proteins, DNA, unsaturated fatty acid). The disrupted oxidative-reductive milieu proceeds via lipid peroxidation, altered antioxidative enzyme activities and depletion of non-enzymatic endogenous antioxidants, several of which can de detected in the pre-symptomatic phase of many diseases. Therefore, they could represent markers of altered metabolic and physiological homeostasis. Accordingly, from the point of view of routine clinical-diagnostic practice, it would be valuable to routinely analyze OS status parameters to earlier recognize potential disease states and provide the basis for preventative advance treatment with appropriate medicines.

Povećano stvaranje slobodnih radikala i/ili nedovoljna antioksidativna zaštita dovodi do oksidativnog stre sa (OS) u ćeliji. Produženi i/ili snažan oksidativni insult prevazilazi ćelijski antioksidativni odbrambreni kapacitet, dolazi do oštećenja makromolekula, gubi se ćelijska funkcija, oštećuju se membrane, što sve zajedno dovodi do smrti ćelije. Stanja organizma kao što su povećana fizička aktivnost, izloženost zagađenju čovekove okoline, ksenobioticima, pušenje itd. rezultiraju OS. Oksidativni stres, kao patofiziološki mehanizam, je potvrđen u brojnim patologijama, trovanjima i starenju. Reaktivne kiseonične vrste i reaktivne azotove vrste, endogenog ili egzogenog porekla, mogu lako da napadnu sve klase biomolekula (proteni, DNK, nezasićene masne kiseline). Narušen oksido-reduktivni milje, koji posreduje povećanju lipidne peroksidacije, promeni aktivnosti direktnih ili indirektnih antioksidativnih enzima, kao i smanjenom sadržaju neenzimskih antioksidanasa, može biti prepoznat u presimptomatskoj fazi brojnih bolesti. U tom smislu može biti pokazatelj izmenjenih metaboličkih i funkcionalnih zbivanja. U svakodnevnoj kliničko-dijagnostičkoj praksi analize parametara OS u biološkom materijalu bi trebalo da imaju svoje mesto, radi rane dijagnoze bolesti, prevencije i unapređivanja terapije. .