Patient safety and medication errors in the provision of health care services-challenges for contemporary practice

Abstract

Non-maleficence represents one of the basic ethical principles that health care providers should be guided by during service delivery. Establishment of patient safety is nowadays recognized as an issue of global concern in health care and a critical component of quality management. The aim of this paper is to provide a literature review of the patient safety and medication errors concept, with special attention given to defining the most significant terms, analyzing the causal factors and reviewing their classification. Raising awareness about the importance of patient safety has resulted in an increase in the number of medication error studies over the last decade. The traditional approach which makes health workers responsible for reduction of incidents is replaced by the modern concept which implies the involvement of all stakeholders at all levels of the system. In developed countries, the application of prospective risk management models for specific health care processes has already started. However, all these studies are mainly carried out at the secondary and tertiary levels of health care, while they are almost non-existent at the primary level. In the Republic of Serbia, a Rulebook on indicators of the quality of health care has been recently adopted, but a trend of significant lack of data regarding patient safety can be noticed due to inadequate reporting. It is necessary to continue with the homogenization of terminology and to increase the number of analyses of causal factors with the aim of prospective risk identification, particularly in developing countries such as the Republic of Serbia.

Neškodljivost predstavlja jedan od osnovnih etičkih principa kojim bi trebalo da se rukovode zdravstveni radnici prilikom pružanja usluga zdravstvene zaštite. Uspostavljanje i unapređenje bezbednosti bolesnika danas je prepoznato kao problem od globalnog značaja u zdravstvu i kritična komponenta upravljanja kvalitetom. Cilj ovog rada bio je literaturni prikaz koncepta bezbednosti bolesnika i medicinskih grešaka, sa posebnim osvrtom na pregled definicija najznačajnijih termina u ovoj oblasti, analizu faktora koji determinišu nastanak medicinskih grešaka i razmatranje njihove klasifikacije. Tokom poslednje decenije je sa povećanjem svesti o problemu bezbednosti bolesnika povećan i broj istraživanja medicinskih grešaka. Tradicionalni pristup po kome su za redukciju incidenata i poboljšanje bezbednosti odgovorni zdravstveni radnici zamenjuje se savremenim konceptom, koji podrazumeva uključivanje svih aktera na svim sistemskim nivoima radi upravljanja rizicima prilikom pružanja zdravstvenih usluga. U razvijenim zemljama je započeta i primena prospektivnih modela upravljanja rizicima za određene procese u zdravstvenoj zaštiti. Međutim, sve ove studije se uglavnom sprovode na sekundarnom i tercijarnom nivou zdravstvene zaštite, dok ih na primarnom nivou gotovo uopšte nema. U Republici Srbiji je nedavno usvojen Pravilnik o pokazateljima kvaliteta zdravstvene zaštite, ali se uprkos implementaciji regulative, može uočiti trend značajnog nedostatka podataka u vezi sa bezbednošću bolesnika zbog neadekvatnog prijavljivanja od strane zdravstvenih ustanova. U budućnosti je neophodno nastaviti sa homogenizacijom terminologije, kao i povećati broj ispitivanja faktora koji doprinose nastanku medicinskih grešaka, a sa ciljem prospektivnog identifikovanja i prevencije rizika u sistemu zdravstvene zaštite, a posebno u zemljama u razvoju kao što je Republika Srbija.