Identifikacija i kvantifikacija faktora varijabilnosti topiramata kod odraskih pacijenata sa epilepsijom

Abstract

Cilj doktorske disertacije je bio da se istraže, otkriju i kvantitativno izraze uticaji faktorakoji doprinose varijabilnosti topiramata (TPM) kod odraslih pacijenata sa epilepsijom.Prvi deo istraživanja je bio fokusiran na razvoj populacionog farmakokinetičkog modelaTPM primenom nelinearnog modelovanja kombinovanih efekata uz programNONMEM®. Podaci su dobijeni od 78 pacijenata koji su bili na mono ili koterapiji TPMi drugim antiepilepticima. Koncentracije TPM u stanju ravnoteže su određene u uzorcimakrvi visoko efikasnom tečnom hromatografijom. Jednoprostorni model sa resorpcijom ieliminacijom prvog reda je korišćen za fitovanje podataka o koncentraciji i vremenu.Razmatrano je ispitivanje uticaja demografskih, biohemijskih i karakteristika terapije naoralni klirens leka (CL/F). Volumen distribucije je procenjen na 0.575 l/kg. Finalni modelukazuje da je povećanje CL/F pod uticajem doze karbamazepina i renalne funkcijenajbolje opisano linearnim i eksponencijalnim modelima. Validacija je potvrdilastabilnost i adekvatne prediktivne karakteristike modela. Dobijeni model pružamogućnost individualizacije režima doziranja TPM u rutinskoj kliničkoj praksi. Udrugom delu istraživanja je ispitan uticaj različitih faktora na nivo bikarbonata i kalijuma.Podaci su dobijeni od 59 pacijenata koji su bili na mono ili koterapiji TPM i drugimantiepilepticima, dok su iz uzorka pre primene doze bile dostupne ravnotežnekoncentracije TPM kod 54. Analiza podataka je vršena SPSS® programom. Primećena jestatistički značajna razlika u vrednosti bikarbonata (p < 0.05) između pacijenata koji suna terapiji TPM duže od 5 godina i onih koji su kraće (ili jednako). Regresiona analiza jepotvrdila da nivo bikarbonata opada linearno sa dužinom terapije. Nije primećenaznačajna veza između doze, nivoa TPM ili starosti pacijenta sa nivoom ispitivanihelektrolita, kao ni između trajanja terapije i nivoa kalijuma. Rezultati ove studijenaglašavaju moguću pojavu nižeg nivoa bikarbonata i kod dužeg trajanja terapije TPM,što ukazuje na značaj praćenja.

The objective of the doctoral dissertation was to investigate, detect andquantitatively express influence of factors that contribute to topiramate (TPM) variabilityin adult patients with epilepsy. The first part of the research was focused on developingpopulation pharmacokinetic model of TPM using nonlinear mixed effects modellingapproach with NONMEM® program. Data were collected from 78 patients on mono orco-therapy with TPM and other antiepileptic drugs. Steady-state TPM concentrationswere determined in blood samples by high performance liquid chromatography. A onecompartmentmodel with first order absorption and elimination was used to fit theconcentration-time data. The influence of demographic, biochemical parameters andtherapy characteristics on oral clearance (CL/F) was considered for evaluation. Volumeof distribution was estimated at 0.575 l/kg. Final model showed that increase of CL/Fwith carbamazepine dose and renal function was the best described by linear andexponential models. Validation confirmed stability and adequate predictive performanceof the model. This model allows individualization of TPM dosing during routine patientcare. In the second part of the research effect of different factors on bicarbonate andpotassium levels was examined. Data were collected from 59 patients on mono- or cotherapywith TPM and other antiepileptic drugs, while steady-state TPM trough levelswere available from 54. Data analysis was performed by SPSS® program. Significantdifference (p < 0.05) in bicarbonate levels was observed between groups of patientstreated with TPM longer and shorter than (or equal to) 5 years. Regression analysisshowed that bicarbonate levels linearly decreases with therapy duration. No significantassociation was noted between the TPM dose, level or patient age and investigatedelectrolytes, as well as between therapy duration and potassium level. The findings of thisstudy highlight possible occurrence of lower bicarbonate level associated also with longerTPM therapy duration, indicating usefulness of monitoring.