Biljni lekoviti proizvodi za ublažavanje simptoma urinarnih tegoba

Abstract

Kod osoba oba pola su vrlo česti "simptomi donjeg urinarnog trakta" (LUTS) koji predstavljaju veliki klinički i javnozdravstveni problem zbog svog negativnog uticaja na brojne aspekte kvaliteta života. Biljni lekoviti proizvodi (BLP) imaju značajnu mogućnost primene kod lečenja akutnih nekomplikovanih infekcija urinarnog trakta (IUT) i benigne prostatičke opstrukcije (BPO) kao uzroka LUTS. Komitet za biljne lekovite proizvode Evropske agencije za lekove (EMA/HMPC) navodi preko 20 biljnih droga koje se koriste za izradu tradicionalnih biljnih lekova (TBL) za lečenje IUT, a spadaju u biljne uroantiseptike i biljne diuretike. U kontekstu aktuelnih naučnih saznanja, smatra se da BLP predstavljaju korisnu dopunu savremenoj farmakoterapiji nekomplikovanih infekcija urinarnog trakta. Biljni lekoviti proizvodi imaju mesto i u terapiji BPO. Prema EMA/HMPC, status biljnog leka imaju samo BLP na bazi mekog ekstrakta ploda sabal palme, dok se ostali primenjuju kao TBL u indikacionom području simptomatskog lečenja LUTS u vezi sa benignom hiperplazijom prostate. Biljni lekoviti proizvodi imaju slabije dejstvo od sintetskih lekova i nisu deo standardnih protokola za lečenje BPO. Međutim, imaju mnoge prednosti, od kojih je najznačajnija da se mogu uzimati u režimu samolečenja, uz konsultacije sa urologom, pa se mogu primeniti značajno ranije, u početnim fazama poremećaja.

In both sexes, „lower urinary tract symptoms” (LUTS) are a very common syndrome that present a major clinical and public health problem due to its negative impact on numerous quality of life aspects. Herbal medicinal products (HMPs) holds an important place in the therapy of acute uncomplicated urinary tract infections (UTIs) and benign prostatic obstruction (BPH) as frequent causes of LUTS. Committee on Herbal Medicinal Products of the European Medicines Agency (EMA/HMPC) lists more than 20 herbal drugs used for production of traditional herbal medicinal products (THMPs) for the treatment of UTIs, classified as urinary antiseptics and diuretics. In the context of actual scientific data, HMPs are considered as a useful adjunct to contemporary pharmacotherapy of uncomplicated UTIs. HMPs have a place in the therapy of BPO, too. According to EMA/HMPC, only one herbal medicinal product with soft hexane extract of saw palmetto fruit has the status of a herbal medicine, while the others are used as TMPs for the relief of LUTS related to benign prostatic hyperplasia. HMPs are less potent than synthetic medicines, and still are not included in standard BPO treatment protocols. However, their use have some great advantages: they can be taken through self-medication, in consultation with the urologist and, therefore, applied significantly earlier than synthetic medicines in initial stages of the disorder.