Established and advanced adjuvants in vaccines' formulation: Mineral adsorbents, nanoparticulate carriers and microneedle delivery systems

Abstract

In the era of modern vaccinology, limited immunogenicity of the most commonly used antigens has enforced the use of various adjuvants in vaccine formulations to achieve desired immune response. Aluminum-containing adjuvants have been, historically, the most widely used mineral immunostimulants, generally regarded as safe to use in human vaccines. The great academic progress in inorganic (nano)materials synthesis, structure control and functionalization design has led to a growing interest in innovative adjuvants such as clays, mesoporous silica nanoparticles, zinc oxide, iron oxide and iron hydroxide nanoparticles, etc. On the other hand, there has been an intention to use specific nanoparticulated antigen delivery systems, such as nanoemulsions, in order to protect antigens from premature proteolytic degradation and/or to improve antigen immunogenicity by facilitating antigen uptake and processing by antigen presenting cells. Simultaneously, numerous research efforts have been focused on the development of innovative technologies for antigen delivery into the skin (such as microneedles), with the aim to improve vaccine efficacy alongside with enhanced patient adherence, particularly in children population (noninvasive or minimally invasive administration). Therefore, this review deals with each of these approaches in more detail, with the special emphasis on examples of their use in vaccine formulations as well as on the factors influencing their efficacy and safety.

U doba savremene vakcinologije, ograničena imunogenost većine korišćenih antigena podstakla je primenu različitih adjuvanasa u formulacijama vakcina radi postizanja željenog imunskog odgovora. Mineralni adjuvansi na bazi aluminijuma su istorijski najčešće korišćeni imunostimulansi u vakcinama i smatraju se generalno bezbednim za humanu upotrebu. Značajni napredak na polju sinteze, kontrole strukture i funkcionalnog dizajna neorganskih (nano)materijala uslovio je povećano interesovanje za primenom inovativnih adjuvanasa kao što su gline, mezoporozne silika nanočestice, nanočestice cink-oksida, gvožđe oksida i gvožđe hidroksida, i dr. Sa druge strane, uočava se i sve veće interesovanje za primenom specifičnih nanonosača antigena, kao što su nanoemulzije, kako bi se antigeni zaštitili od preuranjene proteolitičke degradacije i/ili poboljšala njihova imunogenost, olakšavanjem preuzimanja i obrade od strane antigen-prezentujućih ćelija. Takođe, brojni istraživački napori tokom poslednjih nekoliko godina usmereni su ka razvoju inovativnih tehnologija za isporuku antigena u kožu (kao što su mikroigle) radi poboljšanja efikasnosti vakcinacije uz istovremeno povećanje adherence pacijenata, posebno u pedijatrijskoj populaciji (neinvazivan ili minimalno invazivan način primene). Otuda, u ovom preglednom radu dat je detaljan pregled karakteristika svakog od navedenih pristupa za poboljšanje efikasnosti vakcina, sa posebnim osvrtom na primere njihove primene u formulacijama vakcina i faktore koji određuju efikasnost i bezbednost.