Značaj određivanja mijeloperoksidaze i raspodele subfrakcija lipoproteinskih čestica niske i visoke gustine kod dece i adolescenata sa hroničnim bolestima bubrega

Abstract

Progresivan tok i razvoj komorbiditeta čine hroničnu bubrežnu bolest (HBB) velikim medicinskim izazovom u savremenom svetu. Veliki broj studija bavio se proučavanjem markera koji bi pomogli u ranoj detekciji bolesti, budući da je bolest u prvim fazama asimptomatska, a rano otkrivanje se povezuje sa povoljnijim ishodom i sa boljim kvalitetom života pacijenata. Deca sa HBB se smatraju pacijentima sa visokim rizikom za razvoj ubrzane ateroskleroze. Osim dislipidemije koja je karakteristična za HBB, inflamacija i oksidativni stres imaju važnu ulogu u razvoju ateroskleroze, između ostalog i zbog njihove uloge u modifikaciji lipoproteinskih čestica. Iako se generalno može reći da su lipoproteini niske gustine (LDL) proaterogene čestice, smatra se da najveći aterogeni potencijal imaju male, guste LDL čestice koje su bogate trigliceridima i podložnije oksidativnim modifikacijama. U fiziološkim uslovima, lipoproteini visoke gustine (HDL) imaju ateroprotektivnu ulogu i smatra se da male HDL 3 čestice imaju veći antiinflamatorni i antioksidativni potencijal od većih HDL 2 čestica. Inflamacija i oksidativni stres dovode do oksidativnih modifikacija lipoproteinskih čestica, a jedan od zajedničkih pokazatelja i stepena inflamacije i oksidativnog stresa jeste koncentracija enzima mijeloperoksidaze (MPO). Ciljevi naše studije su bili ispitivanje parametara oksidativnog stresa i antioksidativne zaštite kod pacijenata u različitim stadijumima HBB kao i povezanost ovih parametara sa drugim određivanim lipidnim i nelipidnim parametrima. Takođe cilj je bio utvrditi da li postoji razlika u koncentraciji enzima MPO između pacijenata u različitim stadijumima HBB i kontrolne grupe ispitanika, kao i povezanost koncentracije MPO sa lipidnim i nelipidnim parametrima. Osim toga, ispitivali raspodelu LDL i HDL subfrakcija, kao i povezanost karakteristika raspodele LDL i HDL subfrakcija sa drugim određivanim lipidnim i nelipidnim prametrima i parametrima oksidativnog stresa i antioksidativne zaštite. U istraživanju je učestvovalo pedeset i jedno dete u različitim stadijumima HBB, dok je kontrolnu grupu su činilo pedeset zdrave dece i adolescenata koji su selektovani u toku redovnih sistematskih pregleda. Istraživanje je planirano i sprovedeno u skladu sa etičkim principima Helsinške deklaracije. Ispitivanjem parametara oksidativnog stresa i antioksidativne utvrđeno je da je koncentracija...

Chronic kidney disease (CKD) is a global health problem due to progressive course and development of comorbidities. Numerous studies investigated markers for early detection of CKD, because early detection is associated with a more favorable outcome and a higher quality of patient's life. Children with CKD are stratified to the highest category cardiovascular risk due to the development of accelerated atherosclerosis. Apart from dyslipidemia, which is characteristic for CKD, inflammation and oxidative stress are crucial in the development of atherosclerosis, mainly due to their role in the modification of lipoprotein particles. Although all low-density lipoproteins (LDL) are considered to be atherogenic, small LDL particles have the highest atherogenic potential and are more susceptible to oxidative modification. In physiological conditions, high density lipoproteins (HDL) have an atheroprotective role and small HDL 3 particles are considered to have higher antiinflammatory and antioxidant potential than HDL 2 particles. Myeloperoxidase is an enzyme associated with inflammation and oxidative stress and it is related to oxidative modification of lipoprotein particles. The aims of our study were to investigate the parameters of oxidative stress and antioxidant defence between different groups of patients with HBB, as well as the association with other lipid and non-lipid parameters. The aim was also to determine whether there is a difference in the concentration of MPO between patients with HBB and control group, as well as the relationship of MPO concentration with lipid and non-lipid parameters. The aim was also to examine the distribution of subfractions of LDL and HDL particles as well as the relationship between the distribution of LDL and HDL subfractions with other determined lipid and non-lipid parameters and also with parameters of oxidative stress and antioxidant defense. The study involved 51 pediatric patients in different CKD stages, while the control group consisted of 50 healthy children and adolescents who were selected during regular systemic examinations. The research was planned and implemented according to the ethical principles in accordance with the Helsinki Declaration. The concentration of thiobarbituric acid reactive substances (TBARS) was significantly higher in patients compared to the control group (CG) (p < 0.001), while the concentration of advanced...